دانشگاه علامه‌طباطبایی  

دانشکده حقوق و علوم سیاسی

رساله کارشناسی ارشد رشته مطالعات منطقه‌ای، گرایش آسیای مرکزی و قفقاز

عنوان

جایگاه انرژی در سیاست خارجی ترکمنستان و تأثیرآن در روابط با ایران

استاد راهنما

 دکتر مرتضی نورمحمدی

استاد مشاور

 دکتر هادی آجیلی

زمستان93

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

فهرست مطالب

فصل1: کلیات تحقیق………………………………………………………………………………………………………………..1

1-1 بیان مسأله……………………………………………………………………………………………………………………2

2-1 سؤال اصلی…………………………………………………………………………………………………………………4

3-1 فرضیه اصلی……………………………………………………………………………………………………………….4

4-1 متغیر مستقل……………………………………………………………………………………………………………….4

      5-1 متغیر وابسته……………………………………………………………………………………………………………….4

6-1 پیشینه تحقیق………………………………………………………………………………………………………………4

7-1 تعاریف نظری و عملیاتی………………………………………………………………………………………………6

8-1 هدف پژوهش…………………………………………………………………………………………………………..10

9-1 اهمیت پژوهش…………………………………………………………………………………………………………10

10-1 روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………….11

11-1 سازماندهی پژوهش…………………………………………………………………………………………………..11

فصل 2: چارچوب نظری…………………………………………………………………………………………………13

1-2 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………..14

2-2 رابطه بین اقتصاد و سیاست………………………………………………………………………………………….15

3-2 زمینه شکل گیری نظریه وابستگی متقابل………………………………………………………………………..16

5-2 تعریف وابستگی متقابل……………………………………………………………………………………………….21

6-2 ویژگی های مدل وابستگی متقابل………………………………………………………………………………….23

7-2 وابستگی یا وابستگی متقابل؟………………………………………………………………………………………..23

8-2 همگرایی یا وابستگی متقابل؟……………………………………………………………………………………….24

9-2 مفاهیم بنیادین نظریه وابستگی متقابل…………………………………………………………………………….25

1-9-2 وابستگی متقابل…………………………………………………………………………………………………..25

2-9-2 قدرت………………………………………………………………………………………………………………..25

       3-9-2  هزینه…………………………………………………………………………………………………………………26

       4-9-2 حساسیت و آسیب پذیری……………………………………………………………………………………..27

5-9-2 تقارن و عدم تقارن……………………………………………………………………………………………….27

10-2 جمع‌بندی…………………………………………………………………………………………………………………..31

  فصل 3: اقتصاد انرژی ترکمنستان و راهبردهای این کشور در حوزه انرژی……………………………32  

1-3 مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………….33

2-3 ذخایر انرژی حوزه دریای خزر……………………………………………………………………………………….34

3-3 گاز طبیعی ترکمنستان…………………………………………………………………………………………………….36

عنوان

4-3 نفت ترکمنستان…………………………………………………………………………………………………………….39

5-3 شرکت های خارجی فعال در صنعت نفت ترکمنستان………………………………………………………..42

6-3 شرکت های داخلی فعال در بخش نفت و گاز…………………………………………………………………..43

7-3 مسیرهای انتقال گاز ترکمنستان……………………………………………………………………………………….43

1-7-3 خط لوله آسیای مرکزی-مرکز (CAC)…………………………………………………………………….44

2-7-3 خط لوله ماورای خزر……………………………………………………………………………………………..45

3-7-3 خط لوله ناباکو……………………………………………………………………………………………………….46

4-7-3 خط لوله ماورای افغان (تاپی )………………………………………………………………………………….48

5-7-3  خط لوله ساحلی دریای خزر…………………………………………………………………………………..48

6-7-3 خط لوله آسیای مرکزی – چین………………………………………………………………………………..49

7-7-3 خط لوله آگری………………………………………………………………………………………………………50

8-7-3 خط لوله ایران………………………………………………………………………………………………………..51

8-3 راهبرد انرژی ترکمنستان در دوره ی صفرمراد نیاز اف (2006-1991)………………………………..52

9-3 راهبرد انرژی ترکمنستان در دوره ی بردی محمد اف (2006 تا 2014)……………………………….55

1-9-3 افزایش سرمایه گذاری های خارجی……………………………………………………………………….57

2-9-3 تنوع سازی مسیرهای انتقال انرژی ترکمنستان…………………………………………………………..59

10-3 جمع‌بندی…………………………………………………………………………………………………………………..61

فصل 4: تأثیر اقتصاد انرژی ترکمنستان بر سیاست خارجی این کشور…………………………………….62

1-4 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………63

2-4 روابط انرژی ترکمنستان و چین……………………………………………………………………………………..66

1-2-4 خط لوله چین – ترکمنستان……………………………………………………………………………………67

2-2-4 نقش انرژی در توسعه ی روابط دیپلماتیک ترکمنستان با چین…………………………………….. 69

3-4 روابط انرژی ترکمنستان و روسیه……………………………………………………………………………………..71

1-3-4 اهمیت گاز ترکمنستان برای روسیه……………………………………………………………………………71

     2-3-4 سیاست انرژی ترکمنستان در برابر روسیه از استقلال تا 2014………………………………………73

4-4 روابط انرژی ترکمنستان و پاکستان……………………………………………………………………………………79

1-4-4 تقاضای گاز طبیعی در پاکستان………………………………………………………………………………..80

2-4-4 خط لوله تاپی و توسعه ی روابط دیپلماتیک ترکمنستان با پاکستان……………………………….82

5-4 روابط انرژی ترکمنستان و افغانستان………………………………………………………………………………..83

1-5-4 حضور در بازار رو به رشد افغانستان…………………………………………………………………………83

2-5-4 خط لوله تاپی و میزبانی ترکمنستان جهت مذاکرات صلح گروه‌های افغان، تحت نظارت سازمان ملل متحد…………………………………………………………………………………………………………………….84

6-4 خط لوله تاپی………………………………………………………………………………………………………………..85

7-4 روابط انرژی ترکمنستان و اتحادیه اروپا…………………………………………………………………………….88

1-7-4 حضور ترکمنستان در پروژه خط لوله ناباکو………………………………………………………………..92

2-7-4  نقش انرژی در توسعه ی روابط دیپلماتیکی ترکمنستان با اتحادیه اروپا…………………………96

8-4 روابط انرژی ترکمنستان و ترکیه……………………………………………………………………………………….98

9-4 جمع‌بندی……………………………………………………………………………………………………………………102

فصل 5: تأثیر عامل انرژی، بر روابط ایران و ترکمنستان……………………………………………………..103

1-5 مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………………104

2-5  اهمیت موقعیت ژئوپلیتیکی ایران و ترکمنستان در توسعه‌ی روابط…………………………………….104

3-5 روابط ایران و ترکمنستان پس از فروپاشی شوروی…………………………………………………………..106

4-5 منابع انرژی ایران………………………………………………………………………………………………………….112

5-5 همکاری‌های ایران و ترکمنستان در زمینه نفت و گاز………………………………………………………..114

1-5-5 همکاری‌های نفتی دو کشور……………………………………………………………………………………115

1-1-5-5 معاوضه نفت (سوآپ)……………………………………………………………………………………..117

2-5-5 همکاری‌های دو کشور در زمینه گاز طبیعی ……………………………………………………………..119

1-2-5-5 پروژه انتقال گاز ترکمنستان به اروپا از طریق ایران و ترکیه……………………………………120

2-2-5-5 خط لوله کربچه- کردکوی………………………………………………………………………………..121

3-2-5-5 خط لوله دوم صادرات گاز ترکمنستان به ایران…………………………………………………….122

4-2-5-5 ایجاد چالش در روابط گازی ایران و ترکمنستان………………………………………………….124

1-4-2-5-5 ترکمنستان و بازی روسی…………………………………………………………………………124

2-4-2-5-5 تحریم‌های آمریکا علیه بخش انرژی ایران و تأثیر آن بر صادرات گاز ترکمنستان به ایران…………………………………………………………………………………………………………………………………….125

6-5 جمع‌بندی…………………………………………………………………………………………………………………129

7-5 نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………………………………………………130

فهرست جدول‌ها

عنوان                                                                                                          صفحه   

جدول شماره 3-1………………………………………………………………………………………………………………35

جدول شماره 3-2………………………………………………………………………………………………………………38

جدول شماره 3-3………………………………………………………………………………………………………………38

جدول شماره 3-4.……………………………………………………………………………………………………………..41

جدول شماره 3-5………………………………………………………………………………………………………………41

جدول شماره 4-1………………………………………………………………………………………………………………73

 

 

فهرست شکل‌ها

عنوان           

شکل شماره 3-1………………………………………………………………………………………………………………..36

شکل شماره 4-1………………………………………………………………………………………………………………..71

شکل شماره 4-2………………………………………………………………………………………………………………..88

شکل شماره 4-3………………………………………………………………………………………………………………..96

شکل شماره 5-1………………………………………………………………………………………………………………114

 

فصل 1

 

کلیات تحقیق

    1-1 بیان مسأله

انرژی، به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های جهان معاصر، از درجه اهمیت روبه رشدی در معادلات اقتصادی و سیاسی برخوردار است. بسیاری کماکان بر این باورند که علت اصلی مناقشات یکصد سال گذشته، ناشی از پیدایش این ماده حیاتی در جهان و ورود آن به معادلات سیاسی و رقابت‌های پایان‌ناپذیر قدرت‌ها برای تسلط بر مناطق و کشورهای دارای این دردسر بزرگ است، با گذشت زمان نه تنها از درجه اهمیت انرژی در ساختار روابط بین‌الملل کاسته نشده است، بلکه هر روز بر میزان پیچیدگی و افزایش درجه ریسک و نزاع برای تسلط بر این منابع افزوده شده است. امروزه با پیشرفت علوم و فنون، سوخت‌های فسیلی نفت و گاز از اهمیت قابل ملاحظه‌ای برخوردار شده‌اند. پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی، علاوه بر آنکه سیاست بین‌الملل را به کلی دگرگون ساخت، تغییرات وسیع ژئوپلیتیکی در بخش اعظم اوراسیا پدید آورد، که بر هم خوردن ژئوپلیتیک آسیای مرکزی و قفقاز، برجسته‌ترین نمود این تغییر بود. تحول ژئوپلیتیکی یاد شده، به نوبه خود پیامدهایی در سیاست و اقتصاد جهانی، از خود بر جای گذاشت که شکل‌گیری قطب جدید ژئواکونومیک در منطقه هارتلند، از آن جمله می‌باشد. به دنبال آن بازی بزرگ قدرت در منطقه آغاز شد، که شباهت‌هایی جدی با بازی بزرگ قرن نوزدهم بین انگلستان و روسیه در آسیای مرکزی، داشت اما این بار ژئوپلیتیک انرژی، نقطه ثقل بازی جدید را تشکیل می‌داد. در بازی بزرگ جدید، قدرتهای فرامنطقه‌ای آمریکا و اتحادیه اروپا، به رقابت با هژمون‌های منطقه‌ای روسیه و چین، مبادرت کرده و منافع سیاسی، امنیتی و اقتصادی خود را در کنار هم تعقیب نمودند. اما این بازی ضلع دیگری هم دارد، و آن کشورهای دارای ثروت انرژی در آسیای مرکزی و قفقاز می‌باشد که برای دست‌یابی به اهدافی چون کسب قدرت، حفظ استقلال و تمامیت ‌ارضی و حل مناقشات قومی، بهره‌برداری از سوخت‌های هیدروکربنی را، به پشتوانه‌ی اصلی سیاست خارجی خود تبدیل کرده اند. از زمان فروپاشی شوروی، وجود ذخایر طبیعی در تعدادی از کشورهای منطقه، به عنوان عاملی مهم در پیشرفت اقتصادی و هموار کردن مسیر استقلال واقعی، مورد توجه قرار گرفت که یکی از این کشورها، ترکمنستان می‌باشد.

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 250

|

امتیاز مطلب : 0

|

تعداد امتیازدهندگان : 0

|

مجموع امتیاز : 0