دانشگاه علامه طباطبایی

دانشکده حقوق و علوم سیاسی

پایان نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی ارشد حقوق

گرایش اقتصادی

عنوان:

دعوای جمعی در نظام حقوقی ایران

استاد راهنما :

دکتر جواد کاشانی

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده درج نمی شود

تکه هایی از متن به عنوان نمونه :

فهرست مطالب:

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………… 1

بخش نخست: شناسایی دعاوی جمعی………………………………………………………………………………….. 7

     گفتار نخست: بررسی پیشینه و مفهوم دعاوی جمعی……………………………………………………… 8

گفتار دوم: مزایا و معایب و قلمرو طرح دعاوی جمعی…………………………………………………….. 25

بخش دوم: شرایط اقامه و آیین دادرسی دعاوی جمعی با تأکید بر حقوق فدرال آمریکا…………… 40

     گفتار نخست: شرایط اقامه و پذیرش دعاوی جمعی………………………………………………. 41

       گفتار دوم: شیوه‌های تعیین اعضای گروه در دعاوی جمعی……………………………………………………. 48

گفتار سوم: آیین دادرسی مربوط به دعاوی جمعی………………………………………………………… 56

گفتار چهارم: دعاوی جمعی و سایر طرق مشابه در برخی نظامهای حقوقی…………………………………………….. 75

بخش سوم: امکان طرح دعاوی جمعی در حقوق ایران…………………………………………………….. 86

گفتار نخست: امکان پذیرش نهاد دعوای جمعی در حقوق ایران………………………………………………………………. 88

گفتار دوم: راهکارهای مشابه طرح دعاوی به صورت جمعی در حقوق ایران…………………………………………. 97

نتیجه‌گیری…………………………………………………………………………………………………132

فهرست منابع…………………………………………………………………………………………………………. 136

فهرست تفصیلی

مقدمه…………………………………………………………………………………………………………. 1

بخش نخست: شناسایی دعاوی جمعی……………………………………………………………………………….. 7

     گفتار نخست: بررسی پیشینه و مفهوم دعاوی جمعی……………………………………………….. 8

بندنخست: تاریخچه…………………………………………………………………………………… 8

بنددوم: تعریف دعاوی جمعی……………………………………………………………………………………….. 12

بندسوم: تأسیسهای مشابه طرح دعوا به صورت جمعی…………………………………………………………. 18

1-­ دعاوی گروهی…………………………………………………………………………… 18

2-­ دعاوی به نمایندگی…………………………………………………………………………………. 19

3-­ دعاوی نمونه……………………………………………………………………………………………. 20

4-­ دعاوی مشتق………………………………………………………………………………………. 21

5-­ دعاوی اشتراکی………………………………………………………………………….. 22

6-­ اجتماع ادعاها/اجتماع افراد…………………………………………………………………………. 23

7-­ دعاوی ورود ثالث……………………………………………………………………………………….. 23

8-­ ادغام دعاوی مجزا………………………………………………………………………………. 24

      گفتار دوم: مزایا و معایب و قلمرو طرح دعاوی جمعی………………………………………….. 25

بندنخست: مزایای دعاوی جمعی………………………………………………………………………. 25

1-­ ماهیت بازدارندگی………………………………………………………………………………………….. 26

2-­ تسهیل اقامه دعاوی جبران خسارت…………………………………………………………………. 27

3-­کارآیی قضایی و صرفه‌جویی در اقتصاد قضایی………………………………………….. 27

بنددوم: معایب دعاوی جمعی………………………………………………………………………………… 28

1-­ سلب حق اعضای گروه برای اقامه دعوای فردی ………………………………………………………… 29

2-­ تعارض منافع اعضا و وکلای گروه……………………………………………. 29

3-­ امکان طرح دعاوی واهی…………………………………………………………………………………. 30

بندسوم: قلمرو دعاوی جمعی…………………………………………………………………………………………… 30

1-­ حوزه دعاوی مصرف…………………………………………………………………………. 31

2-­ حوزه کارگری استخدامی………………………………………………………………………… 33

3-­ حوزه اوراق بهادار……………………………………………………………………………….. 34

4-­ حوزه ضدتراست…………………………………………………………………………………….. 35

5-­ حوزه زیست محیطی………………………………………………………………………………………. 36

6-­ دعاوی جمعی کیفری………………………………………………………………….. 37

بخش دوم: شرایط اقامه و آیین دادرسی دعاوی جمعی با تأکید بر حقوق فدرال آمریکا…………… 40

     گفتار نخست: شرایط اقامه و پذیرش دعاوی جمعی……………………………………………………………….. 41

بندنخست: شرایط عمومی ……………………………………………………………………………………………………. 42

1-­ شرط کثرت……………………………………………………………………… 42

2-­ شرط اشتراک……………………………………………………………………………….. 43

3-­ شرط شباهت………………………………………………………………………………….44

4-­ شرط شایستگی نمایندگان…………………………………………………………………………………………………………………. 44

بنددوم: شرایط موردی…………………………………………………………………………………………………. 45

       گفتار دوم: شیوه‌های تعیین اعضای گروه در دعاوی جمعی…………………………………………… 48

بندنخست: روش خروج محور………………………………………………………………………………….. 49

بنددوم: روش ورودمحور………………………………………………………………………………. 52

       گفتار سوم: آیین دادرسی مربوط به دعاوی جمعی…………………………………………………………. 56

بندنخست: اهلیت اقامه دعاوی جمعی………………………………………………………………………………….. 56

بنددوم: دادگاه صالح به رسیدگی به دعاوی جمعی…………………………………………………….. 60

بندسوم: تعریف گروه…………………………………………………………………………………………………… 61

بندچهارم: ابلاغ و آگاهی دادن به اعضای گروه………………………………………………………… 63

بندپنجم: هزینه‌های دادرسی………………………………………………………………………… 67

بندششم: اعتبار امر مختومه در دعاوی جمعی…………………………………………………………… 69

بندهفتم: داوری جمعی ……………………….71

     گفتار چهارم: دعاوی جمعی و سایر طرق مشابه در برخی نظامهای حقوقی………………………………….. 75

بندنخست: اتحادیه اروپا……………………………………………………………………………………. 75

بند دوم: برزیل………………………………………………………………………………………….80

بندسوم: کانادا………………………………………………………….82

بخش سوم: امکان طرح دعاوی جمعی در حقوق ایران………………………………………….. 86

     گفتار نخست: امکان پذیرش نهاد دعوای جمعی در حقوق ایران…………………………………….. 86

بندنخست: پذیرش مفاهیم اساسی در دعاوی جمعی………………………………………………………………. 88

1-­ مفهوم حق در دعاوی جمعی…………………………………………………………………………….. 88

2-­ مفهوم نمایندگی در دعاوی جمعی………………………………………………………… 91

بنددوم: مبانی پذیرش دعاوی جمعی در نظام آیین دادرسی ایران…………………………………………….. 94

     گفتار دوم: راهکارهای مشابه طرح دعاوی به صورت جمعی در حقوق ایران……………………………….. 97

بندنخست: طرح دعوا به نمایندگی…………………………………………………………………………. 98

1-­ دعاوی مربوط به حوزه حقوق مصرف‌کنندگان……………………………………………… 98

1-1- سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان………………………………………………………………. 101

1-2- انجمن حمایت از مصرف‌کنندگان……………………………………………………………………………………. 107

1-3- هیأت‌های حل اختلاف دعاوی مصرف‌کنندگان خودرو……………………………………………………….. 112

1-4- سازمان‌های قانونی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان در قانون تجارت الکترونیکی…………………. 116

2-­ دعاوی مربوط به حوزه حقوق محیط زیست……………………………………….. 118

3-­ دعاوی مربوط به حوزه حقوق کار……………………………………………………… 121

بنددوم: دعاوی مشتق………………………………………………………………………………………125

بندسوم: دعاوی نمونه………………………………………………………………………………………………… 128

بندچهارم: سایر طرق اجتماع دعاوی………………………………………………………………………………… 130

نتیجه‌گیری………………………………………………………………………………………………………………… 132

فهرست منابع  ………………………………………………………………………. 136

چکیده

دعاوی جمعی، یک رویه قانونی برای طرح دعاوی تعداد زیادی از افراد، علیه خوانده واحد در یک دادرسی می­باشد. در این شکل اقامه دعوا یک نفر یا بیشتر به عنوان خواهانِ نماینده از سوی خود و تعدادی از افراد، در خصوص ادعای مشترک اقامه دعوا می­کند. اعضای گروه اگر چه در بیشتر موارد نقش فعالی در دادرسی ندارند، اما به نتیجه حاصل از دادرسی ملزم می شوند. این شیوه اقامه دعوا ابزاری کارآمد برای احقاق حق تعداد زیادی از افراد با هدف کاهش هزینه­ها و افزایش کارآیی قضایی محسوب می شود. ریشه­های طرح دعاوی جمعی به حقوق انگلستان بازمی­گردد، اما حقوق ایالات متحده آمریکا بستر رشد و بالندگی این شیوه اقامه دعوا بوده و الگویی منسجم برای سایر نظام­های حقوقی به­شمار می­رود. در حال حاضر در قوانین برخی کشورها، دعوای جمعی و یا تاسیس­های مشابه آن دیده می­شود؛ برخی از آن­ها با تقویت انجمن­ها و تشکل­های حمایتی، اجازه طرح دعاوی جمعی توسط این انجمن­ها و به نمایندگی از تعدادکثیری از افراد را در قواعد خود فراهم نموده­اند و برخی از نظام­های حقوقی نیز سال­هاست در تلاش هستندکه دعاوی جمعی را سازگار با سنت و فرهنگ حقوقی خود ایجاد نمایند. در حقوق ایران علی رغم وجود موانعی برای پذیرش دعاوی جمعی به خصوص با سبک و سیاق آمریکایی­آن، بسترهایی- هرچند اندک- برای اقامه این­گونه دعاوی از طریق سازمان­های دولتی و یا غیردولتی دیده­می­شود که مقررات­گذاری شفاف­تر در این زمینه و همچنین تقویت سازمان­ها و تشکل­های غیردولتی می­تواند تا حدودی اهداف دعاوی جمعی را برای نظام حقوقی ما به همراه داشته­باشد. بنابراین در این تحقیق پس از مطالعه دعاوی جمعی، مزایا و معایب و آیین دادرسی مربوط به آن، به بررسی امکان طرح و پذیرش این دعاوی و نیز راهکارهای مشابه آن در حقوق ایران خواهیم پرداخت.

برای دانلود پایان نامه اینجا کلیک کنید

لینک بالا اشتباه است

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید

       

:: بازدید از این مطلب : 307